Choroby psów » Choroby układu oddechowego

Zapadanie tchawicy


Tchawica jest elementem układu oddechowego, przez który wdychane powietrze doprowadzane jest do płuc, a wydychane ewakuowane na zewnątrz. Odmiennie niż u człowieka, u którego tchawica tworzy zamknięty pierścień, u psa jej elastyczne chrząstki mają kształt litery C i połączone są między sobą przy pomocy więzadeł. Wolne końce chrząstek połączone są z kolei włóknami mięśniowymi, które zamykają tchawicę, a kurcząc się i rozkurczając utrzymują odpowiedni jej kształt przy wdechu i wydechu.

Prawidłowo zbudowana tchawica jest sztywna i sprężysta Dopóki wszystko działa bez zarzutu, nawet przy dużym wysiłku pies nie powinien mieć trudności z oddychaniem. Problem zaczyna się w momencie, kiedy jeden z elementów tej konstrukcji zaczyna zawodzić. W tych miejscach na skutek ciśnienie zewnętrznego i wewnętrznego, a także pod wpływem zwiększonej aktywności fizycznej, następuje jej podrażnienie i osłabienie. To powoduje, że tchawica zapada się, przepływ powietrza jest utrudniony, a zwierzę odczuwa narastające trudności z oddychaniem. Zmianę jej kształtu pod wpływem choroby bardzo wyraźnie widać na niżej zamieszczonym rysunku.

Choroba dotyka głównie psy należące do ras małych i miniaturowych, takich jak yorkshire teriery, pudle miniaturowe, chihuahuy, pomeraniany i inne. U dużych ras praktycznie się nie zdarza. Dzieje się tak dlatego, że małe psy mają wyjątkowo delikatną, wiotką chrząstkę tchawicy, która z wiekiem jeszcze bardziej wiotczeje. W przypadku niektórych ras, np yorków, bardzo często jest to wada wrodzona.

Problem polega na spłaszczeniu tchawicy oraz jej zapadaniu w kierunku jamy brzusznej. Często towarzyszy temu przerost błony śluzowej tchawicy w jej części grzbietowej. Deformacja może pojawić się w różnych odcinkach, zarówno szyjnym jak i piersiowym. W tym drugim przypadku, jako dodatkowe powikłanie może pojawić się przewlekłe zapalenie oskrzeli, w wyniku którego dochodzi do zapadnięcia oskrzeli głównych, co znacznie pogarsza stan ogólny psa. Zapadnięcie może również wystąpić w obu odcinkach łącznie.


1. Prawidłowy przekrój tchawicy
2. Przekrój odcinka w którym nastąpiło zapadnięcie tchawicy
3. Odcinek dotknięty schorzeniem

Główną przyczyną choroby jest dziedzicznie przekazywana skłonność do niedorozwoju chrząstek tchawicy. Nie bez wpływu jest również niewłaściwa dieta, a także przewlekłe schorzenia układu oddechowego, które często pozostawiają trwałe zmiany w układzie oddechowym zwierzęcia. Pierwsze objawy choroby mogą pojawić się już w wieku kilku miesięcy, ale bardzo często rozwija się skrycie i jej objawy można dostrzec dopiero w starszym wieku. Są na tyle widoczne, że nie powinny ujść uwadze właściciela. Wprawdzie kaszel zwykliśmy kojarzyć przede wszystkim z przeziębieniem, ale wówczas stan ogólny psa i jego zachowanie wyraźnie wskazuje na jakąś infekcję.

Przy zapadaniu tchawicy wygląda to inaczej, pies szybko się męczy, ma poważne trudności z oddychaniem, zaczyna się dusić, pojawia się suchy, uporczywy kaszel, prychanie i charczenie. Wszystko to wygląda czasem tak dramatycznie, że właściciel obawia się o jego życie. Duszności mogą pojawić się przy najmniejszym nawet wysiłku fizycznym a także wtedy, kiedy pies się zemocjonuje. Właściciel musi więc nauczyć się unikania takich sytuacji, nie podbiegać na spacerze, tylko spacerować powoli i to pod wieczór, kiedy jest chłodno, a nie w czasie upałów. Powinien także zapomnieć o pełnych radości i ekspresji powitaniach. W bardziej zaawansowanych stadiach choroby atak duszności może wystąpić nawet podczas spoczynku. Niebezpieczne jest także zaksztuszenie się podczas jedzenia, jeśli więc mamy niepoprawnego łakomczucha warto mu kupić specjalną miskę spowalniającą jedzenie.


Postępująca zapadalność tchawicy

Wyróżniamy cztery stopnie deformacji tchawicy:

I   – zapadnięcie 25 % światła tchawicy
II  – zapadnięcie 50 % światła tchawicy
III – zapadnięcie 75 % światła tchawicy
IV – całkowite zapadnięcie, które powoduje, że ścianka błoniasta tchawicy styka się ze ścianką przeciwległą tchawicy

Powyższy szkic pokazuje kolejne stadia zaawansowania choroby. Pierwszy rysunek pokazuje prawidłowy kształt tchawicy, następne odzwierciedlają postepujące spłaszczenie, co powoduje narastający dyskomfort zwierzęcia, któremu coraz bardziej brakuje powietrza. W skrajnych przypadkach może dojść do utraty przytomności.

Pojawienie się pierwszych objawów, które mogą świadczyć o zapadaniu tchawicy powinno skłonić właściciela do niezwłocznej wizyty u lekarza weterynarii, który wykona konieczne badania, przede wszystkim zdjęcie rtg. Dla zdiagnozowania zapadalności tchawicy w odcinku szyjnym wykonuje się zdjęcie w fazie wdechu, natomiast ocena odcinka piersiowego wymaga wykonania zdjęcia w fazie wydechu.

czarne strzałki pokazują przewężenie tchwicy

Czasem może okazać się potrzebne wykonanie dodatkowych badań w celu wykluczenia innych przyczyn dolegliwości (schorzenia serca, alergia, zakażenia grzybicze i bakteryjne). Z podjęciem leczenia nie należy zwlekać, bo zwężone drogi oddechowe nie oczyszczają się prawidłowo, co powoduje zaleganie wydzieliny w oskrzelach i zwiększa ryzyko zapalenia płuc. Zapadanie tchawicy łączy się niestety z nieodwracalnym niszczeniem chrząstki, co powoduje, że nie ma szans na jej regenerację.

W początkowym stadium choroby leczenie ma na celu złagodzenie objawów, pies otrzymuje leki rozszerzające drogi oddechowe, przeciwkaszlowe i przeciwzapalne. Jeśli leczenie zostało rozpoczęte odpowiednio wcześnie, a właściciel stosuje się do zaleceń lekarza, pies może przez długi czas normalnie funkcjonować. Bardzo ważne jest utrzymanie odpowiedniej wagi, ponieważ otyłość w tej chorobie jest czynnikiem obciążającym. Pies powinien prowadzić oszczędny tryb życia, bez nadmiernego wysiłku i emocji. Bardzo szkodzi mu dym z papierosów, który może powodować niedotlenienie i ostre napady kaszlu. Należy również unikać spacerów podczas upałów i silnego wiatru, prowadzenia psa w obroży, a zwłaszcza pociągania za smycz. Bardziej odpowiednie będą nieuciskające klatki piersiowej szelki. W zaawansowanym stadium choroby warto nauczyć psa korzystania ze specjalnej kuwety, wyłożonej matą absorbującą wilgoć.

Spotykam od czasu do czasu panią, która swojego yoreczka wynosi na spacer w niewielkim koszyku, żeby miał świeże powietrze, ale się nie męczył. Wystawiony na trawnik nie zwleka z załatwieniem się, chętnie wraca do swojego gniazdka i z zainteresowaniem obserwuje, co się wokół niego dzieje. Tak się do tego przyzwyczaił, że nie ma najmniejszej ochoty go opuszczać. Właścicielka do perfekcji opanowała robienie sztucznego oddychania, kiedy piesek zaczyna się dusić. Na szczęście nie pracuje, jest cały czas w domu i może mu zapewnić najlepszą jaką sobie można wyobrazić opiekę. Piesek zaakceptował taki tryb życia i wydaje się, że jest z niego bardzo zadowolony.

Zapadania tchawicy nie da się wyleczyć, ale stosując środki rozszerzające drogi oddechowe i dbając o to, by pies prowadził zdrowy, oszczędny tryb życia, można spowolnić rozwój choroby. W razie ataku duszności lub kaszlu, trzeba wziąć go na ręce i na wyczucie starać się znaleźć pozycję, w której łatwiej mu będzie oddychać. 


tchawica po wstawieniu stentu

Leczenie operacyjne stosuje się w ostateczności, przeważnie dopiero w III lub IV stadium choroby, kiedy niedotlenienie jest tak duże, że pojawiają się już omdlenia. Jest to zabieg, który powinien być przeprowadzony przez doświadczonego chirurga, a jego efekty nie zawsze są satysfakcjonujące. Zdarza się, że poprawa utrzymuje się dłużej, najczęściej jednak po pewnym czasie, zazwyczaj po okresie kilku do kilkunastu miesięcy, trzeba go powtórzyć.

Obecnie stosuje się dwie metody:

1. wprowadzenie przy pomocy endoskopu do wnętrza tchawicy tytanowego lub silikonowego stentu. Ma on formę rozprężającej się siateczki, której zadaniem jest poszerzenie światła tchawicy i poprawę przepływu powietrza. Zabieg można powtarzać, jeśli dochodzi do postępu choroby i zapadnięcia następnego odcinka.

2. wszczepienie specjalnych pierścieni, które mocuje się na zewnątrz tchawicy w taki sposób, żeby zapewnić jej odpowiedni kształt i drożność. Jest to już zabieg wymagający operacyjnego otwarcia klatki piersiowej i odpowiedniej opieki pooperacyjnej.

Po wykonaniu niezbędnych badań i ocenie stanu pacjenta, lekarz zaproponuje najlepiej rokującą metodę leczenia.

W przypadku yorków potwierdzono dziedziczność schorzenia. Oznacza to, że zwierzęta cierpiące na zapadanie tchawicy nie powinny być używane do hodowli. Dlatego też bardzo ryzykowny jest zakup psa w dzikich hodowlach, które rozmnażają psy chore, obciążone dziedzicznymi wadami. Warto poszukać dobrego, odpowiedzialneego hodowcy, który dba o zdrowie rodziców szczeniąt i uczciwie je odchowuje. Nikt nie jest w stanie dać stuprocentowej gwarancji, ale jeśli prowadzenie hodowli traktuje się poważnie, ryzyko z pewnością można zminimalizować.



Skomentuj artykuł - napisz, jeśli chcesz poszerzyć zawarte w nim informacje lub podzielić się swoim doświadczeniem. Masz ciekawy tekst lub zdjęcia swojego autorstwa skontaktuj się z nami. Wszystkich chętnych do współpracy serdecznie zapraszamy!

E-mail: *
Treść: *

Prawa autorskie

Wszystkie ma- teriały publiko- wane w tym serwisie są chronione pra- wami autor- skimi. Kopiowanie całości lub części jest zabronione.
Projekt i wykonanie: Blueprint
Wszelkie prawa zastrzeżone dla piesporadnik.pl 2024
PiesPoradnik.pl ul. Grunwaldzka 487 B 80-309 Gdańsk

Zakaz kopiowania - wszystkie teksty, zdjęcia i materiały graficzne publikowane w tym portalu są chronione prawem autorskim i nie mogą być kopiowane.