Zaćma - katarakta

Soczewka jest strukturą przezroczystą, zawieszoną na obwódce rzęskowej razem z rogówką, ciałem szklistym i cieczą wodnistą. Jej zadaniem jest skupianie promieni świetlnych, dzięki czemu obraz jaki dociera do siatkówki jest ostry i precyzyjnie odwzorowany. Soczewka - dzięki mięśniom umieszczonym w obwódce rzęskowej, które ją kurczą i rozciągają - ma również zdolność akomodacji, co umożliwia psu widzenie przedmiotów znajdujących się w różnej odległości. Zdarza się, że z różnych względów w soczewce pojawiają się zmętnienia, które najpierw powodują pogorszenie widzenia a z czasem całkowita ślepotę. Leczenie polega na usunięciu zmętnienia przy pomocy zabiegu chirurgicznego. 

Zaćma należy do grupy chorób dziedzicznych. Rozwija się bardzo powoli, a pierwsze jej objawy mogą pojawić się pomiędzy 1 a 7 rokiem życia i dotyczyć jednego lub obu oczu. Na samym początku są to punktowe zmętnienia dostrzegane dopiero w badaniu okulistycznym. Pies na tym etapie nie odczuwa najmniejszych problemów z widzeniem. U wielu psów rozwój choroby zatrzymuje się na tym etapie, u niektórych schorzenie rozwija się nadal a w jego następstwie dochodzi do zmętnienia całej soczewki i w efekcie - ślepoty. Oko traci przejrzystość i blask, pojawia się biała, mętna „płytka”, która najpierw utrudnia, a potem wręcz uniemożliwia widzenie. Zaćma jest dość często spotykanym schorzeniem, które dotyka psy wszystkich ras, niezależnie od wieku i płci.

Przyczyny zaćmy mogą być bardzo różne, często trudne do zdefiniowania. Ze znanych należy wymienić zaawansowany wiek, zapalenie lub uraz oka a także cukrzycę, przy której zaćma pojawia się bardzo nagle i szybko postępuje. Bywają również przypadki zaćmy wrodzonej a także zaćmy młodzieńczej diagnozowanej u psów bardzo młodych. Choroba rozwija się przeważnie w obu oczach, zdarza się jednak, że dotyczy tylko jednego oka. Kiedy właściciel psa zauważa, że oczy jego przyjaciela są lekko opalizujące, jest to etap, w którym widzenie psa zaczyna już być upośledzone, ale pies wspomagając się węchem i słuchem doskonale sobie radzi. Poważny problem zaczyna się dopiero wtedy, kiedy oczy pokrywają się białą nieprzezroczystą płytką.

                            Oko przed operacją                               Oko po operacji

Na szczęście obecnie zaćmę można już zoperować a technika zabiegu jest identyczna jak u ludzi. Wykonuje się go w głębokiej narkozie, pod mikroskopem, wymaga od lekarza dużej precyzji i doświadczenia w okulistyce wetwrynaryjnej. Przed zabiegiem konieczne jest dokładne badanie okulistyczne, które pozwoli określić lokalizację i rozległość zmian w soczewce. Bardzo wskazane jest również wykonanie elektroretinografii, prostego, nieinwazyjnego badania oczu, które wykluczy uszkodzenie siatkówki. Chodzi o to, że gdyby u psa stwierdzono np. postępujący zanik siatkówki, operowanie zaćmy mijałoby się z celem, bo nie byłoby w stanie przywrócić mu wzroku. 

Jeśli nawet dojdzie do całkowitej utraty wzroku, pies najczęściej zupełnie dobrze sobie radzi. W swoim mieszkaniu porusza się bezbłędnie, pod warunkiem, że nie poprzestawiamy wszystkich mebli, na spacerze jest bezpieczny, bo idzie na smyczy u boku swojego właściciela. Niestety nie ma badań genetycznych pokazujących w jaki sposób choroba się dziedziczy, nie pozostaje więc nic innego jak eliminować z hodowli psy, u których ją stwierdzono.