Świerzb uszny u psa - otodectes cynotis

Jest to dokuczliwe schorzenie występujące najczęściej u młodych psów żyjących w grupie, np. w hodowlach lub schroniskach. Przyczyną problemu jest należący do grupy roztoczy pasożyt otodectes cynotis, który żyje i bardzo łatwo namnaża się w przewodzie słuchowym zewnętrznym oraz na małżowinie usznej. Cały cykl rozwojowy świerzbowiec odbywa na jednym żywicielu, posilając się jego złuszczonym naskórkiem. Po osiągnięciu dojrzałości składa liczne jaja, które następnie przechodzą w stadium larwalny a następnie w postać dorosłą.

Świerzbowce rozmnażają się nadzwyczaj szybko, żłobią kanaliki pod skórą w kanale słuchowym i tam składają jaja. Kiedy przejdą w postać larwalną zaczynają żłobić jeszcze głębsze kanaliki, co powoduje nieznośne swędzenie i zaostrzenie stanu zapalnego. Największym problemem jest to, że leki nie działają na jaja pasożyta i żeby go zniszczyć, trzeba odczekać trzy tygodnie aż przejdzie w postać larwalną. To tłumaczy, dlaczego leczenie świerzbu usznego trwa tak długo. Schorzenie szybko przenosi się z jednego psa na drugiego, dlatego chore zwierzę powinno się izolować. Świerzb psi jest na szczęście zupełnie niegroźny dla ludzi.


Objawy:














Podczas żerowania w psich uszach świerzbowiec doprowadza do powstania stanu zapalnego, który powoduje tak silne swędzenie, że pies bez przerwy potrząsa głową i energicznie drapie uszy. Na skutek tego zwiększa się ilość wydzieliny z kanału słuchowego a, na wewnętrznej stronie małżowiny usznej pojawiają się bardzo charakterystyczne suche, brunatne grudki utworzone z woskowiny zmieszanej z krwią. Z psiego ucha wydobywa się  silny, wyjątkowo nieprzyjemny zapach. Na małżowinie usznej można zauważyć zadrapania a między skórą i chrząstką uszną potężne krwiaki. Powstają w czasie drapania, kiedy pies z taką siłą uderza łapą w małżowinę uszną, że powoduje pękanie naczynek krwionośnych.

Leczenie:

Lekarz stawia rozpoznanie na podstawie badania przy pomocy otoskopu, dzięki temu pasożyty są dobrze widoczne a pobranie materiału do badania mikroskopowego pozwoli potwierdzić diagnozę.

                        
                                           Obraz świerzbowca pod mikroskopem

Świerzb uszny nie jest schorzeniem poważnym, ale bardzo dla psa dokuczliwym. Szybkie rozpoznanie i rozpoczęcie leczenia daje doskonałe rezultaty. Leczenie nie jest trudne, ale wziąwszy pod uwagę cykl rozwojowy pasożyta, musi trwać przynajmniej miesiąc i nawet wtedy, kiedy swędzenie ustaje nie wolno go przerywać, bo trzeba je będzie zaczynać od nowa. Pamiętać należy, że w przypadku świerzbowca zawsze leczy się jednocześnie dwoje uszu, nawet, jeśli tylko jedno z nich było zainfekowane. Pomocna w leczeniu jest dbałość o higienę. Trzeba je bardzo regularnie czyścić, usuwając wydzielinę, która jest doskonałą pożywką dla rozwoju bakterii i źródłem bardzo nieprzyjemnego zapachu.

Można uznać, że pies jest całkowicie wyleczony, jeśli w badaniu otoskopowym nie widać ani świerzbowca, ani charakterystycznej dla jego obecności wydzieliny. Po wyleczeniu trzeba przez jakiś czas bardzo systematycznie kontrolować uszy, by w porę zareagować w przypadku nawrotu problemu. Jeśli w domu są inne zwierzęta powinny zostać profilaktycznie przeleczone, ponieważ świerzbowiec z wielką łatwością przenosi się na inne psy. Dla człowieka nie jest zaraźliwy.