Pochodzenie

Pirenejski pies górski, znany także jako duży pies pirenejski powstał, jak wskazuje jego nazwa, w Pirenejach, paśmie górskim na pograniczu Francji i Hiszpanii. Wywodzi się najprawdopodobniej od doga tybetańskiego. Z pewnością psy te krzyżowały się z różnymi rasami lokalnymi, bo po obu stronach Pirenejów powstały dwie różne rasy: po stronie Hiszpanii mastff pirenejski, a po stronie Francji pirenejski pies górski.

Wyhodowano go do pilnowania owiec, już kilkumiesięczne szczenię przyłączano do stada, dzięki czemu pies zżywał się z owcami i w miarę jak dorastał, czuł się za nie odpowiedzialny i zaczynał ich bronić. Jego donośne szczekanie odstraszało niedźwiedzie i wilki. Psy nosiły nawet specjalne kolczaste obroże, które chroniły je, gdy dochodziło do starcia. Z wielkim powodzeniem brały udział w przemycaniu różnych towarów przez francusko-hiszpańską granicę. Znały niedostępne dla ludzi ścieżki w wysokich górach, dzięki czemu celnicy nie mogli ich złapać. Tą samą drogą w czasie wojny przenosiły meldunki.

Z czasem dzikie zwierzęta wytępiono, a potężne psy, które na siebie nie zarabiały, stały zbyt kosztowne w utrzymaniu. Zaczęto je więc sprzedawać właścicielom wielkich posiadłości w południowej Francji, którym służyły jako psy stróżujące i obronne. Majestatyczny pies pirenejski był także ulubieńcem króla Ludwika XIV-go, który nadał mu tytuł królewskiego psa Francji. Ich popularność utrzymała się do połowy XIX wieku, potem dość gwałtownie zaczęła maleć. Na początku XX wieku było ich na tyle mało, że zaniepokojeni kynolodzy rozpoczęli ratowanie rasy. Powstały dwa rywalizujące ze sobą kluby, które zamiast uzdrowić sytuację doprowadziły do tego, że po I wojnie światowej nie było już żadnych miotów. Dopiero w 1927 roku obydwa zwaśnione kluby wreszcie doszły do porozumienia i opublikowały wspólnie opracowany wzorzec rasy, co okazało się bardzo sprzyjającą okolicznością dla jej odbudowania. Dziś pirenejczyk znany jest na całym świecie, umiarkowanie popularny, hodowany przez prawdziwych miłośników rasy.
 

Pirenejski pies górski jest bardzo dużym, mocno zbudowanym psem o szerokim, prostym, muskularnym grzbiecie i głębokiej klatce piersiowej, szerokich lędźwiach, lekko podciągniętym brzuchu i długim, sięgającym stawu skokowego ogonie.

Głowa mocna, ale niezbyt ciężka, ze zwężającą się kufą, oglądana z góry w kształcie litery V. Oczy bursztynowo-brązowe, skośnie osadzone, migdałowate, powieki dobrze przylegające z czarnymi obrzeżami. Stop prawie niewidoczny, między oczami charakterystyczna bruzda. Uszy małe trójkątne, lekko zaokrąglone, osadzone na wysokości oka, zwisające, noszone blisko głowy. Kończyny silne, na tylnych nogach podwójne ostrogi.
 

Wysokość w kłębie: psy 63 - 81 cm, suki 58 - 78 cm.
Masa ciała: psy 46 - 59 kg, suki 41 - 54 kg.
 

Pirenejski pies górski nie jest już dawnym psem obrończym, od kiedy nie pilnuje już stad, bardzo złagodniał mu charakter. Nadal pozostaje czujnym stróżem, ale dziś nie ma już dzikich przeciwników, z którymi na co dzień musiałby się mierzyć. Teraz jest wspaniałym psem rodzinnym i stróżującym, mocno związanym emocjonalnie ze swoim właścicielem. Ma bardzo niezależny charakter, wymaga więc wczesnej socjalizacji i odpowiedniego, bardzo konsekwentnego szkolenia. Potrzebuje dużo ruchu, najlepiej, jeśli ma duży, ogrodzony teren, na którym może się swobodnie wybiegać.
 

Pirenejski pies górski ma długą, dwuwarstwową szatę składającą się z twardego, szorstkiego, prostego lub lekko falistego włosa okrywowego i gęstego miękkiego, nieprzemakalnego, obfitego, wełnistego podszerstka. Szczególnie obfita jest sierść na karku, łopatkach i z tyłu ud, gdzie również najłatwiej się filcuje.

Umaszczenie czysto białe lub białe z borsuczymi, wilczo-szarymi lub też żółtawymi znaczeniami.

Pirenejczyk uwielbia tarzać się w śniegu, dobrze, jeśli jest to śnieg świeży i puszysty, gorzej, gdy wytarza się w starej, topniejącej brei i na swojej pięknej sierści przyniesie do domu cały uliczny brud. Utrzymanie jego szaty w dobrej kondycji wymaga bardzo regularnej pielęgnacji, zwłaszcza, jeśli pies ma być wystawiany.

Więcej na temat pielęgnacji pirenejskiego psa górskiego i przygotownia go do wystaw - kliknij tutaj

Pirenejczyk jest psem przystosowanym do życia w trudnych warunkach, jest więc z natury odporny i rzadko zapada na zdrowiu. U tak dużego i ciężkiego psa trzeba się jednak liczyć z możliwością wystąpienia którejś z dwóch najczęściej spotykanych przypadłości: dysplazji stawu biodrowego oraz skrętu żołądka. Obu, rozważnie postępując, można uniknąć. Ustrzec się dysplazji a przynajmniej zminimalizować ryzyko jej wystąpienia można kupujac szczenię po wolnych od tej choroby rodzicach. Zapobiegać skrętowi żołądka można dzieląc dzienną porcję karmy na 2-3 części i zapewniając psu możliwość odpoczynku i spokojnego trawienia po każdym jedzeniu. Pirenejczyk żyje średnio dwanaście lat, co u dużych ras zbyt często się nie zdarza.
 

Pirenejski pies górski jest doskonałym psem do dużych, położonych z dala od miasta posiadłości. Jest to co prawda bardzo miły pies rodzinny, ale trudno go sobie wyobrazić przebywającego cały dzień w dobrze ogrzewanym mieszkaniu w bloku.
 

Z natury są to psy pracujące, zdane na siebie, które lubią przewodzić, konieczne jest więc jak najwcześniejsze ustalenie hierarchii i pokazanie psu kto tu rządzi. Jeśli zrobi się to odpowiednio wcześnie, pies bez problemu podporządkuje się swojemu właścicielowi. Bardzo wskazane jest szkolenie w zakresie posłuszeństwa, szkolenie obrończe nie jest potrzebne, jeśli pies ma wystarczająco silny instynkt obrończy, a tak jest w tym przypadku.

Patou, bo tak pieszczotliwie nazywają Francuzi swojego pirenejczyka, jest nadzwyczaj cierpliwą nianią, która z wielkim przejęciem opiekuje się dziećmi. Pies całą swoją rodzinę, razem z dziećmi i zwierzętami, traktuje jak stado i czuje się za nich odpowiedzialny. Będzie ich bronił z wielkim poświęceniem i każdy, kto chce wejść na jego teren musi o tym pamiętać. Właściciel powinien więc tak zorganizować psu życie, żeby dla nikogo nie był zagrożeniem. Nie jest to pies, który sam zaczepi przechodnia lub zwierzę, ale na zaczepkę z pewnością odpowie, poza swoim terenem powinien więc zawsze być w kagańcu i na smyczy.

Pirenejczyk wymaga bardzo czasochłonnej pielęgnacji, ma również ogromny apetyt, dlatego jego posiadanie jest niestety bardzo kosztowne.

Psy te występowały w Pirenejach od niepamiętnych czasów, a w Średniowieczu znane były jako stróże zamków, o czym wspomina Gaston Phoebus w XIV wieku. Już w wieku XVII docenione zostały jako psy do towarzystwa, a później występowały w tym charakterze na dworze Ludwika XIV. Pierwszy wyczerpujący opis rasy pochodzi z roku 1897, a zamieszczony został w książce hrabiego Bylandta. Dziesięć lat później powstał pierwszy klub, a w 1923 roku Reunion des Amateurs de Chiens Pyrenees zarejestrowała we francuskim Societe Canine Centrale wzorzec rasy, przygotowany przez Bernarda Senac- Lagrange. Obecny wzorzec tylko nieznacznie różni sie od tego pierwszego.

WRAŻENIE OGÓLNE:
Pies znacznych rozmiarów, imponujący i mocno zbudowany, nie pozbawiony swoistej elegancji.

WAŻNE PROPORCJE:
- Największa szerokość czaszki równa jest jej długości .
- Kufa nieco krótsza od mózgoczaszki.
- Długość tułowia od stawu barkowego do guza siedzeniowego nieznacznie większa od wysokości w kłębie.
- Głębokość klatki piersiowej stanowi połowę wysokości w kłębie lub nieco mniej.

ZACHOWANIE/TEMPERAMENT:
Jako pies pilnujący stad przed drapieżnikami zdany był na siebie , a jego skuteczność zależała od umiejętności pilnowania i odstraszania, jak i przywiązania do stada. Charakteryzuje się siłą i zwinnością oraz łagodnością i przywiązaniem wobec tych, których powierzono jego opiece. Ma naturalną skłonność do bycia samodzielnym i niezależnym, co powoduje, że jego właściciel powinien umieć stać się dla psa autorytetem.

GŁOWA:
Niezbyt duża w porównaniu do wielkości psa, po bokach raczej płaska.
MÓZGOCZASZKA:
Czaszka: W najszerszym miejscu jej szerokość równa jest długości. Lekko zaokrąglona w płaszczyźnie strzałkowej. Ze względu na dobrze wykształcony guz potyliczny tył głowy jest także zaokrąglony. Łuki brwiowe słabo rozwinięte. Bruzda czołowa słabo wyczuwalna.
Stop : Łagodny.
TRZEWIOCZASZKA:
Nos : Całkowicie czarny.
Kufa: Nieco krótsza od mózgoczaszki, szeroka, stopniowo zwężająca się ku nosowi. Oglądana z góry ma kształt tępo zakończonej litery V. Dobrze wypełniona pod oczami.
Wargi : Obwisłe tylko na tyle, by zakrywały żuchwę. Czarne lub przynajmniej w znacznej części czarne, podobnie jak i podniebienie.
Uzębienie : Kompletne, zgryz nożycowy (siekacze żuchwy tuż za siekaczami szczęki), zęby białe i zdrowe. Zgryz cęgowy tolerowany, podobnie jak dwa środkowe siekacze wystające przed linię zgryzu.
Oczy : Raczej małe, kształtu migdała, osadzone trochę skośnie, o wyrazie inteligentnym i kontemplacyjnym, barwy brązowo bursztynowej. Powieki nie mogą być luźne. Spojrzenie łagodne, rozmarzone.
Uszy: Osadzone na wysokości oczu, stosunkowo małe, kształtu trójkąta, na końcach zaokrąglone. Wiszą płasko przy policzkach, przy pobudzeniu lekko podniesione.

SZYJA:
Mocna, raczej krótka, z bardzo nieznacznym podgardlem.

TUŁÓW:
Długość tułowia od stawu barkowego do guza siedzeniowego nieco większa od wysokości w kłębie. Odległość od mostka do podłoża stanowi mniej więcej połowę wysokości w kłębie, w żadnym razie mniej.
Linia górna : Dobrze związana.
Kłąb : Szeroki.
Grzbiet : Odpowiednio długi i mocny.
Lędźwie : Średniej długości.
Zad : Lekko skośny, dobrze umięśniony.
Słabizna : Ledwo widoczna.
Klatka piersiowa : Niezbyt głęboka, ale długa i szeroka. Sięga łokcia, ale nie niżej, jej głębokość jest równa lub nieco mniejsza od połowy wysokości w kłębie. Żebra trochę zaokrąglone.

OGON:
Sięga przynajmniej stawu skokowego, dobrze owłosiony, w kształcie pióropusza. W spoczynku nisko noszony; pożądane, by na końcu był haczykowato zagięty. Przy pobudzeniu ogon wznosi się nad grzbietem i zakręca, aż jego koniec sięgnie grzbietu (tworzy koło – „arroundera” jak mówią mieszkańcy Pirenejów).

KOŃCZYNY:
KOŃCZYNY PRZEDNIE: Proste, mocne.
Łopatki : Umiarkowanie skośne.
Ramię : Dobrze umięśnione, średniej długości.
Podramię : Proste, mocne, z piórem z sierści.
Nadgarstek : W jednej linii z podramieniem.
Śródręcze : Lekko nachylone.
Łapy : Krótkie, zwarte, palce wysklepione.
KOŃCZYNY TYLNE: Na tylnych nogach pióra z sierści dłuższe i bardziej obfite, niż na przednich. Kończyny tylne, oglądane z tyłu, są pionowe do podłoża.
Udo : O dobrze rozwiniętej muskulaturze, niezbyt długie i niezbyt ukośnie ustawione.
Kolano : Umiarkowanie kątowane, nie odstawione.
Podudzie : Średniej długości, mocne.
Staw skokowy : Suchy, szeroki, umiarkowanie kątowane.
Łapy : Niezbyt długie, zwarte, palce lekko wysklepione.
Wilcze pazury : Na tylnych nogach występują podwójne, dobrze wykształcone wilcze pazury. Na przednich mogą być one pojedyncze lub podwójne.

CHODY:
Ruch psa pirenejskiego jest mocny i swobodny, nie ciężki, raczej wyciągnięty niż szybki, nie pozbawiony swobody i elegancji. Odpowiednie kątowanie pozwala na niezmordowany ruch.

SKÓRA:
Gruba, elastyczna, często z plamami pigmentacji, rozrzuconymi na całym ciele.

SZATA:
SIERŚĆ: Obfita, dość długa, przylegająca, na grzbiecie i łopatkach dość szorstka, najdłuższa na ogonie i wokół szyi, gdzie może być trochę falista. Gęsta, miękka i wełnista sierść tworzy portki. Podszerstek gęsty.
MAŚĆ: Biała lub biała z łatami szarymi (wilczastymi lub borsuczymi), blado żółtymi lub pomarańczowymi na głowie, uszach, u nasady ogona i niekiedy na tułowiu. Najbardziej cenione łaty borsucze.

WIELKOŚĆ:
Wysokość w kłębie : Psy : 70 do 80 cm. Suki : 65 do 75 cm.
Dopuszczalna tolerancja + 2 cm w przypadku doskonałych osobników.

WADY:
Wszelkie odchylenia od podanego wzorca powinny być uznane za wady i oceniane w zależności od stopnia nasilenia i wpływu na zdrowie i sprawność psa.
Wrażenie ogólne
- Ogólne wrażenie ociężałości i braku godności, budowa luźna, płaskie boki.
Głowa :
- Zbyt ciężka, prostokątna w kształcie.
- Czaszka zbyt szeroka, okrągłe czoło.
- Stop zbyt mocny lub brak stopu.
- Obwisłe wargi.
- Niedostateczna pigmentacja nosa, warg lub powiek.
Oczy :
- Okragłe, jasne, wypukłe lub głęboko osadzone, zbyt duże lub zbyt małe, osadzone zbyt blisko siebie lub zbytnio rozstawione. Widoczna trzecia powieka. Ostry wyraz.
Uszy :
- Szerokie, długie, zwinięte, pofałdowane, odrzucone do tyłu, wysoko osadzone.
Szyja :
- Wiotka, troche zbyt długa lub zbyt krótka, tak, że głowa wydaje sie wbita w łopatki. Zbyt obfite podgardle.
Tułów:
- Grzbiet zapadnięty lub karpiowaty, brzuch podkasany lub obwisły.
Klatka piersiowa:
- Zbyt szeroka lub zbyt wąska, płaska lub beczkowata.
Ogon :
- Słabo owłosiony , źle noszony, bez pióropusza, nie zakręcony w koło podczas ruchu lub zakręcony stale, także w spoczynku.
Kończyny przednie
- Łapy zwrócone na zewnątrz albo do wewnątrz.
- Kat w stawie barkowym zbyt rozwarty.
Kończyny tylne:
- Iksowate lub beczkowate.
- Staw skokowy zbyt głęboko lub zbyt stromo kątowane.
Łapy :
- Długie lub płaskie.
Sierść :
- Krótka lub kędzierzawa, jedwabista, miękka, bez podszerstka.

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE :
Zachowanie / Temperament :
- Agresja lub wyraźna lękliwość.
Nos :
- Nie całkiem czarny.
Uzębienie :
- Przodozgryz lub tyłozgryz, każde zniekształcenie szczęk.
Oczy :
- Powieki barwy cielistej. Oczy żółte.
Wilcze pazury :
- Brak lub pojedyncze wilcze pazury na tylnych nogach, pazury niekompletne lub niewykształcone.
Maść :
- Każde umaszczenie niewymienione we wzorcu.
Wielkość :
- Poza podanym limitem.
Każdy pies o nienormalnej budowie i/lub przejawiający zaburzenia zachowania powinien być zdyskwalifikowany.

N.B.:
Samce muszą mieć dwa normalnie wykształcone jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie.

Źródło: www.zkwp.pl/zg/wzorce/137.pd